LIke

Tuesday, August 22, 2017

Kawlram Chungah Palek Zung le Lah-wa-kah Zung Nih Zikhnawh Eihmurnak An Tuah Bik



Salai Van Bawi Mang; Image result for Myanmar Corruption

Photo: (csrandthelaw

2016 in NLD nih a biakam bantuk tein cozah a tlaih le cangka in zikhnawh ei hmuarnak zorternak caah mipi ca riantuantu (cozah riantuan ) hna caah zulh phung le phunglam zong a ser hnu in Anti-corruption upadi zong a hun sersiam than.  Asinain, cu timhnak cu thanchonak ngeih lo in amah kel in a um ko ti hmuh khawh a si. Phundang cun; zihhnawh ei hmurnak cu a zor lei a panh kho rih lo tiin International Transparency (IT) nih March thla chung report an chuah mi ah hmuh khawh a si. Kawlram ramkomp chung ah IT nih inn chungkhar 1,224 cu hmaithlak mi pathum ngeih in hmaitonh biaruahnak an ngeih hna.  
Pakhatnak biahalnak cu;(a) “2016 kum chung ah Palek, Lah-wa-kah, Biaceihzung, sizung, mei zung le sianginn pawl he pehtlaihnak/ tonnak na ngei maw? Na ngeih bal ahcun zikhnawhnak or kutpek na pe bal maw?, ti hi a si. Hi biahalnak a let mi ahhin
-      Palek zung ( 49%)
-      La-wah-kah ( 41%)
-      Biaceihzung ( 39%)
-      Sizung (21%)
-      Mei zung ( 20%) le  Sianginn ( 16%) tiin an pek pek hna. Hihi zoh tikah tih a nung bik mi cu,Dikfel tein le tanhhlei ngei lo dingin rian a tuan ding mi biaceih zung bak nih eihmuarnak an tuah cu mipi caah tih a nung bik a si.
 Photo: Forbes


A cunglei zatuak vialte hna zapi in hun tuak than ah cun 32% nih zihhnawh eihmuarnak hi pek le cohlan lengmang a si rih hi hmuh khawh a si.


(b) A pahnihnak biahalnak; “Kutput pek lo in asiloah zikhnawh lo in um awk na tha lai maw?” timi asi. Pek lo in um awk ka tha ko a timi hi 10% lawng an si. Cucaah, fiangte in hmuh khawh a simi cu mipi nih thim awk ngeih lo in zikhnawh cu pek peng an si hi a si.


(c) A pathumnak biahalnak; Hi eihmurnak kong ah hin a cozah sinah report tuah ah cun a zor deuh lai tin a ruat maw?” ti a si. Asinain, a tlamtling ko lai atimi hi 9% lawng an si.


Kum caan saupi uknak chia ah hrem le thihphah a tong mipi nih ruahchannak par kung bangin an i ruah mi NLD cozah nih hi kong ah theih lo in le hmurka cip in daite a um awk a tha ti lo ti hi a cunglei kan langhter cia mi hna ah hmuh khawh a si. Cu lawng si loin thanchonnak tuah ding mi thil hna zong ah a donhkhenhtu hling le rul bang an si. Photo: Forbe

Thanchonnak zong a donh i zauk phung tanchuahnak caah a kal lio ah transparency um lo in hitin zik hnawh ei hmuarnak a kai mi nih zauk phung a thazaang zong ader tawn mi asi.Cucaah, caan karlak hi zikhnawh eihmurnak a zor khawhnak ding caah tiin dikfel le ralthat tein tuah a herh ti cu chim herh lo in hmuh khawh a si. Cu tin remh khawhnak ding caah cun,
1.      Herh tuk loin a tlai huamsam mi thil tuahning cang (procedure)hna hrawh ding
2.      Upadi phung lam ning tein dantatnak tuah ding
3.      Ramchung um Company hna nih zikhnawh eihmur lo timi phung kha dikfel tein zulh ding. Cu bantuk phung a zul mi lawng kha ram leng company hna nih riantuanti ding ti hna hi an si,” an si tiah  Singapore office of Control Risks ah Director a tuan lio mi John Bray  nih a chim.

Chirchan ; Myanmar Facing Up to Bureaucratic Bribery (https://www.forbes.com/sites/riskmap/2017/08/21/myanmar-facing-up-to-bureaucratic-bribery/#38461b959035
)

Share This!



No comments:

Post a Comment

Na ka len caah ka lawm tuk. Cun hi a cunglei na rel dih in,
A dang na hawi le sinah na ' Share ' khawh men hna lai ti zumhnak ka ngei.

" Tlawm tein rel ko law, tampi tuin ruah khawh i zuam "

Lunglawmhnak he,
Van Bawi Mang ( Chungkuh )
https://www.facebook.com/Chungkuh

Rel Tam Bik

About